"Η κυρά της Ρω"

Με την προσωνυμία «Κυρά της Ρω» έμεινε στην ιστορία η Ελληνίδα πατριώτισσα Δέσποινα Αχλαδιώτη, η οποία επί σειρά ετών «φύλαγε Θερμοπύλες», υψώνοντας καθημερινά την ελληνική σημαία στη βραχονησίδα Ρω των Δωδεκανήσων.

Γεννημένη το 1890 στο τουρκοκρατούμενο, αλλά ανθηρό οικονομικά Καστελόριζο.

 Tο 1927, εγκαταστάθηκαν στη Ρω μόνιμα ο Κώστας και η Δέσποινα Αχλαδιώτου για να ασχοληθούν με την κτηνοτροφία, εντελώς μόνοι τους μέχρι το 1940. Τη χρονιά εκείνη όμως αρρώστησε βαριά ο Κώστας Αχλαδιώτης. Η φωτιά που άναψε η γυναίκα του για να ειδοποιήσει με σινιάλα καπνού τους κατοίκους του Καστελόριζου και τους παραπλέοντες ψαράδες δεν έγινε εγκαίρως αντιληπτή. Ο σύζυγός της άφησε την τελευταία του πνοή μέσα σε μια ψαρόβαρκα που τον είχε παραλάβει καθυστερημένα για να τον μεταφέρει στο γιατρό του Καστελόριζου.

Η κυρά της Ρω φρόντισε μόνη της για την ταφή του συντρόφου της. Έπειτα, γύρισε πάλι στη Ρω, αυτή τη φορά με τη γριά μητέρα της, όπου πέρασε τα χρόνια της κατοχής. Εκεί θα προσέφερε υπηρεσίες σε στρατιώτες του Ιερού Λόχου. Με «δυνατή φωνή και γοργή περπατησιά», όπως την περιγράφει ο βιογράφος της Κυριάκος Χονδρός, δεν εγκατέλειψε ποτέ το νησί, ακόμα κι όταν το Καστελόριζο, που βομβαρδίστηκε από τους Άγγλους στη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, το 1943, ερήμωσε σχεδόν από τους κατοίκους του, εκ των οποίων οι περισσότεροι εξαναγκάστηκαν να πάρουν το δρόμο της προσφυγιάς.

Μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου, τα Δωδεκάνησα και μαζί μ’ αυτά και το Καστελόριζο και όλες οι παρακείμενες νησίδες και βραχονησίδες, σύμφωνα με τη Συνθήκη των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947, περιήλθαν στην Ελλάδα. Η μοίρα της Ρω ήταν λοιπόν αναπόσπαστα συνδεδεμένη μ’ αυτήν του Καστελόριζου.

Από το 1943 ύψωνε κάθε πρωί την ελληνική σημαία, την οποία υπέστειλε με τη δύση του ηλίου, συμβάλλοντας στην ανάδειξη των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στη νησίδα αυτή, που βρίσκεται 3 ναυτικά μίλια δυτικά του Καστελόριζου και 3 ναυτικά μίλια από τα μικρασιατικά παράλια.

Για «τον πατριωτισμό της, το θάρρος και την εμμονή στην Ελληνική Ιδέα» τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με βραβείο κατά την πανηγυρική συνεδρία τού σώματος στις 30 Δεκεμβρίου 1975.

Η Δέσποινα Αχλαδιώτη άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο της Ρόδου, στις 13 Μαΐου 1982, σε ηλικία 92 ετών. Η κηδεία της έγινε με τιμές στο Καστελόριζο και η σορός της τάφηκε στη Ρω, κάτω από τον ιστό όπου καθημερινά ύψωνε την ελληνική σημαία.Γνώρισε την κυρά της Ρω από την εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού πατώντας εδώ